Đát Ngao, một trong những thác nước tuyệt đẹp nằm ở sườn Đông Tam Đảo, thuộc địa phận xã Quân Chu, huyện Đại Từ

Sườn Đông Tam Đảo trải dài qua 10 xã, thị trấn của huyện Đại Từ và một số xã của TP. Phổ Yên có chiều dài hàng chục ki-lô-mét. Xưa, nơi đây là vùng rừng núi hoang vu, hiểm trở, thưa vắng người qua lại, nay vùng đất này đang từng ngày “vươn mình” phát triển, trở thành điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư và du khách. Những cánh rừng, các thung lũng xanh mướt, cùng hệ sinh thái phong phú là yếu tố quan trọng làm nên sức hút cho khu vực này.

Thiên nhiên ưu đãi cho nơi này nhiều thứ, từ phong cảnh hùng vĩ đến những thác nước chảy quanh năm tạo nên một khung cảnh nên thơ, lãng mạn, một vùng tiểu khí hậu trong lành, mát mẻ, những vùng chè xanh mướt trải dài. Cùng với đó là sản phẩm nông nghiệp địa phương được chế biến thành những món ngon, hấp dẫn... tất cả đã tạo nên nét riêng có của vùng đất này.

Hái chè tại vùng chè La Bằng dưới chân dãy núi Tam Đảo luôn là một trải nghiệm thú vị

Hiện nay, cùng với việc tập trung xây dựng phát triển 04 dòng sản phẩm du lịch chính gồm du lịch văn hóa, tâm linh, lịch sử, về nguồn; du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng; du lịch cộng đồng, nông thôn gắn với văn hóa trà; du lịch Mice (du lịch sự kiện, hội nghị, hội thảo), thể thao, khám phá hang động mạo hiểm, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thái Nguyên đang nghiên cứu, xây dựng sản phẩm du lịch mới: Trekking khám phá sườn Đông Tam Đảo gắn với một số điểm đến du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh. Hoạt động này nhằm hướng tới khai thác tiềm năng du lịch bốn mùa, tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương; đồng thời góp phần kích cầu hiệu quả, làm phong phú thêm hệ sinh thái sản phẩm du lịch của Thái Nguyên. Chủ trương này phù hợp với điều kiện thực tế và xu hướng nhu cầu của du khách hiện nay; nếu được triển khai hiệu quả, sẽ mang lại lợi ích to lớn cả về kinh tế và đời sống dân sinh cho người dân trong vùng, đồng thời góp phần khẳng định dấu ấn của Thái Nguyên trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Nét văn hóa, ẩm thực độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số luôn là một điểm thu hút du khách đến với du lịch sườn Đông Tam Đảo

Một trong những địa phương được hưởng lợi nhiều nhất từ việc phát triển sản phẩm du lịch mới này là huyện Đại Từ - vùng đất nổi tiếng với những đồi chè xanh mướt trải dài bên sườn Đông Tam Đảo. Với mục tiêu phát triển du lịch theo hướng bền vững, huyện đã lựa chọn một số hộ dân làm điểm mẫu để xây dựng mô hình homestay, đồng thời lập quy hoạch chi tiết Đề án phát triển Khu du lịch sinh thái La Bằng, Hoàng Nông giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030. Đề án đặc biệt chú trọng việc phát triển các vùng, điểm, sản phẩm du lịch cụ thể, kết nối hai xã La Bằng - Hoàng Nông với các địa phương lân cận nhằm đa dạng hóa sản phẩm và phát triển du lịch theo hướng bền vững song song với việc bảo vệ “lá phổi xanh” sườn Đông Tam Đảo.

Song song đó, huyện đã quan tâm đầu tư xây dựng cơ cở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, đặc biệt là hạ tầng giao thông nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đến tham quan, trải nghiệm. Công tác quy hoạch phát triển du lịch cũng được huyện chú trọng triển khai. Đến nay, huyện đã có 2 điểm được UBND tỉnh Thái Nguyên công nhận là điểm du lịch gồm: Điểm du lịch cộng đồng xóm Tân Sơn, xã La Bằng và Điểm du lịch sinh thái xóm Đồng Khuân, xã Hoàng Nông. Huyện cũng đã thành lập Ban Quản lý di tích và phát triển du lịch huyện Đại Từ. Đó là những điều kiện thuận lợi để huyện từng bước đa dạng hóa các hoạt động du lịch, kết hợp du lịch sinh thái gắn với du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, trải nghiệm, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương, thúc đẩy sự phát triển chung của các ngành, nghề khác.

Thác Cửa Tử (xã Hoàng Nông, huyện Đại Từ) luôn thu hút du khách thích khám phá, trải nghiệm

Tuy nhiên, để du lịch sườn Đông Tam Đảo thực sự phát triển xứng tầm với tiềm năng, vẫn còn không ít việc cần được quan tâm và triển khai đồng bộ. Trước hết là công tác quy hoạch, xây dựng điểm đến, nâng cao chất lượng sản phẩm; phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, văn hóa trà; bảo vệ môi trường; thu hút đầu tư; xây dựng thương hiệu du lịch sườn Đông Tam Đảo; các yếu tố an toàn khi khai thác sản phẩm trekking… Bên cạnh đó, vai trò đồng hành của chính quyền địa phương với người dân là hết sức quan trọng, nhất là trong công tác đào tạo, tập huấn cách đón tiếp, chăm sóc du khách để phát triển loại hình du lịch cộng đồng gắn với trekking hoặc du lịch sinh tồn.

Về cơ sở hạ tầng giao thông, hệ thống lưu trú cần được nâng cao chất lượng để thu hút khách có điều kiện kinh tế, muốn được tận hưởng các tiện ích chất lượng cao. Cùng với đó, các hộ gia đình, hợp tác xã tham gia làm du lịch cần nâng cao năng lực liên kết, kết nối với các doanh nghiệp lữ hành nhằm tạo ra sản phẩm mới hấp dẫn du khách, xây dựng tour tuyến, đưa đón khách đến trải nghiệm, khám phá.

Theo những người có chuyên môn sâu về phát triển du lịch, trong tương lai, sản phẩm này sẽ có sức hút lớn đối với du khách vốn có nhu cầu ngày càng đa dạng, đòi hỏi tính khác biệt cao. Vì thế, cộng đồng địa phương cần chuẩn bị tốt mọi điều kiện để phát triển sản phẩm và đón dòng khách có mức chi tiêu cao này nhằm gia tăng hiệu quả kinh tế, góp phần phát triển du lịch bền vững.

Với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, khí hậu trong lành và những giá trị văn hóa đặc sắc, sườn Đông Tam Đảo hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến độc đáo, tạo dựng bản sắc riêng cho du lịch Thái Nguyên.